شرط نوآوری : نوآوری چه مفهومی دارد ؟ آیا شرط نوآوری تازگی جهانی است ؟ چرا شرکت های ایرانی نوآوری نمی کنند ؟ چرا همیشه مفهوم نوآوری با اختراع اشتباه گرفته می شود ؟ مداومت بر نوآوری های قبلا آزموده شده چه نتایجی برای شرکت ها به همراه دارد ؟ در این مقاله از وب سایت توسعه تجارت دلیران دنا (دناکو) این موضوع مورد بررسی قرار می گیرد.
آیا شرط نوآوری ، تازگی جهانی است ؟
تعاریف فراوانی از نوآوری وجود دارد اما تقریبا در هیچکدام از تعاریف پذیرفته شده نوآوری، شرط تازگی جهانی و بیسابقه بودن مطلق بیان نشده است. نوآوری به تغییراتی گفته میشود که در عمل پیاده شده باشند و برای شرکت یا سازمان اجراکننده، ارزشآفرین باشند. همانگونه که از این تعریف برمیآید، در نوآوری تاکید بر ایجاد تغییرات در شرکت اجراکننده و ارزشآفرینی برای همان شرکت است، فارغ از اینکه این تغییرات پیش از این توسط دیگر شرکتها نیز اجرا شده باشند یا خیر.
برای نمونه، اگر خدمتی پیش از این توسط یک شرکت آلمانی ارائه شده و بعدها یک شرکت ایرانی هم آن خدمت را ارائه کرده، به شرط ارزشآفرین بودن این تغییر برای آن شرکت ایرانی، کاملا برایش مصداق نوآوری دارد. یا اگر مدل کسبوکاری نوین پیش از این از سوی یک شرکت ایرانی پیادهسازی شده باشد و بعدها شرکتی دیگر آن را به گونهای سودآور به خدمت گیرد، این تغییر مدل کسبوکار برای شرکت دوم هم نوآورانه قلمداد میشود.
حتی اگر یک بهبود فرآیندی پیش از این در یکی از واحدهای سازمان اعمال شده و واحد دیگری برای اولین بار آن بهبود را انجام دهد و از این کار منتفع شود، این تغییر برای آن واحد دوم نوآوری تلقی میشود.
یکی از دلایل اعتقاد به لزوم بیسابقه بودن همه نوآوریها، اشتباه گرفتن مفهوم نوآوری با اختراع است. این در حالی است که این دو مفهوم بسیار با هم متفاوتند. اختراع به دلیل نقش ویژهای که در اقتصاد کشورها دارد و ثبت آن میتواند حقوق انحصاری تجاری در پی داشته باشد، شروطی دقیق دارد که کموبیش در نظام حقوقی بیشتر کشورها به رسمیت شناخته شده است. یکی از این شروط پذیرفته شده ثبت اختراع، تازگی مطلق است.
به بیان سادهتر، موضوعی که قرار است بهعنوان اختراع ثبت شود نباید پیش از آن در هیچ کجای جهان برای عموم افشا شده یا بهکار گرفته شده باشد. از همین رو، اگر بناست موضوعی بهعنوان اختراع در ایران ثبت شود، آن موضوع نباید پیش از آن در داخل یا خارج از ایران برای عموم افشا شده باشد. یعنی اگر برای مثال فردی آلمانی پیش از این اختراعی مشابه را ثبت کرده یا همان موضوع فنی را در قالب مقالهای منتشر کرده باشد، طبق قانون امکان ثبت آن اختراع در ایران برای هیچ فرد یا شرکتی وجود ندارد.
بنابراین، تازگی اختراع مرز ندارد و مطلق است. زمانی که مفهوم نوآوری با اختراع اشتباه گرفته میشود، همان انتظار تازگی مطلق به نوآوری تعمیم داده میشود. به همین دلیل، یک نوآوری که پیش از این در جایی دیگر تجربه شده باشد، فارغ از پتانسیل ارزشآفرینیاش برای شرکت، کمارزش تلقی میشود. در این چارچوب ذهنی، اختصاص منابع سازمانی محدود به امری کمارزش قابل توجیه نیست و در عمل، نوآوری از دستور کار شرکت کنار گذاشته میشود.
البته باید اشاره کنم که با وجود تفاوت مفهوم نوآوری با اختراع، همپوشانیهایی هم میان این دو وجود دارد. اگر اختراعی بتواند تولید و روانه بازار شده و ارزشآفرینی کند، میتواند نوآوری باشد. اما بسیاری از اختراعات هیچگاه به بازار نمیرسند و از سوی دیگر، بسیاری از نوآوریها هم یا فنی نیستند یا جنبه اختراعی ندارند.
پرواضح است که فراوانی آن دسته از نوآوریها که تاکنون در هیچ کجای جهان اجرایی نشدهاند نسبت به مابقی انواع نوآوریها بسیار کمتر است. همچنین میتوان پذیرفت که اینگونه نوآوریها برای ظهور و اجرایی شدن به توانمندیهای بالاتر و سازوکارهای پیشرفتهتری نیازمندند. در عوض، تلاش برای پیادهسازی نوآوریهایی که پیش از این ارزشآفرینی آنها برای دیگر شرکتها یا سازمانها اثبات شده است، امری سادهتر است. همچنین، ریسک نهفته در این گونه نوآوریها کمتر است.
بسیاری از شرکتهای نوآور امروز، نوآوری را از نوآوریهای انقلابی و بیسابقه شروع نکردهاند. کافی است به پیشینه سامسونگ بهعنوان یکی از پیشتازان نوآوری دقت کنیم. ویژگی بارز مسیر تعالی سامسونگ، ارزشآفرینی از تغییراتی بود که پیش از آن توسط شرکتهای دیگر آزموده شده بودند. تولید محصولاتی که دیگر شرکتها وارد بازار میکردند و با استقبال مردم روبهرو میشدند، به سرعت در دستور کار سامسونگ قرار میگرفت.
تولید همان محصولات، نیازمند تغییرات جدی در شیوه انجام کارها در درون سامسونگ بود. در بسیاری از موارد، تولید همان محصولات، امری فراتر از مهندسی معکوس و کپیکاری بود و چالشهای ویژه خود را داشت. برای نمونه، بسیاری از اجزای محصولات جدید شرکت رقیب، مورد حمایت حقوق مالکیت فکری بود و سامسونگ باید راهی برای دور زدن اختراعات ثبت شده قبلی برای انجام همان کارها پیدا میکرد. اما امروزه هر دو نوع از نوآوریها در این شرکت رایج است و بسیاری از نوآوریهای جدید این شرکت از تازگی جهانی هم برخوردارند.
مداومت در نوآوریهای قبلا آزموده شده
در انتها باید تاکید کنم که مداومت در نوآوریهای قبلا آزموده شده، علاوه بر ارزشآفرینی و منافع مستقیم آنها، دو نتیجه مهم دیگر برای شرکتها در پی دارد. نخست اینکه باعث شکلگیری راهبردها و فرآیندهای سازمانی لازم برای نوآوری نظامیافته میشود. بنابراین نوآوری کردن از حالت موردی و شانسی خارج شده و به تدریج حالت نظاممند به خود میگیرد. دوم اینکه در نتیجه پیادهسازی موفق همان نوآوریها، جسارت و مهارت لازم برای پیادهسازی موفق نوآوریهای بیسابقه در شرکت و در میان مدیران آن ایجاد میشود.
بنابراین، برای شرکتهایی که نظام و فرآیند رسمی برای نوآوری در آنها وجود ندارد، محدود شدن به نوآوریهای بیسابقه و دارای تازگی جهانی، همچون برداشتن سنگ بزرگ است که معمولا نشانه نزدن است!
ما در وب سایت توسعه تجارت دلیران دنا اهداف بزرگی را دنبال می کنیم. به دنبال آباد سازی ایران عزیز ، توسعه اقتصاد کشور ، افزایش فروش شرکت های تولیدی و خدماتی داخلی ، افزایش سطح سواد عمومی مدیریت و دانش تجارت و کسب و کار مردم عزیزمان ، توسعه تجارت الکترونیک ، بهبود محیط کسب وکار ، گسترش تحقیق و توسعه ، افزایش کار آفرینی و سطح خلاقیت و نوآوری در سازمان های ایرانی هستیم. مقالاتی که توسط ما نوشته شده اند یا گردآوری شده اند با دقت و وسواس انتخاب شده اند و موارد کلیدی در توسعه شرکت های ایرانی و ابادنی کشور در نظر گرفته شده اند. شما می توانید تمام این مقالات مطالعه کنید و در نهایت فقط این احساس خوب آموختن علوم مفید را خواهید داشت.
شما می توانید از بخش سفارش خدمات ، در زمینه های مشاوره بازاریابی و فروش ، طراحی سایت و بهینه سازی سایت ، مشاوره نوآوری و ایده پردازی ، تحقیق و توسعه ، مشاوره منابع انسانی ، مشاوره سرمایه گذاری و خدمات تجارت الکترونیک را سفارش دهید.
برای انتشار مجدد مقالات این وب سایت ذکر منابع و درج لینک به سایت ما (توسعه تجارت دلیران دنا) الزامی است.
منابع:
نویسنده:
سیدکامران باقری
bagheri@hamafarini.com
وب سایت دنیای اقتصاد
وب سایت توسعه تجارت دلیران دنا (دناکو)
پاسخ دهید