بازاریابی کتاب

روش های بازاریابی کتاب کدامند ؟ چه ایده هایی برای بازاریابی کتاب وجود دارد ؟ نویسندگان از چه راه هایی برای بازاریابی کتاب استفاده می کنند. در این مقاله از دلیران دنا به بررسی را ههای بازاریابی کتاب می پردازیم

 

بازاریابی کتاب

روشهای بازاریابی کتاب

امروزه ناشران مختلف در سراسر جهان از روشهایی گوناگون برای بازاریابی کتاب استفاده می­کنند. این روشها به طور معمول با توجه به بضاعت و گستره فعالیت ناشر اعمال می­شود. در پاره ­ای موارد نیز، بازاریابی توسط بنگاه­ های فرهنگی به جز ناشر انجام می­شود. برخی از روشهای معمول بازاریابی که اکنون انجام می­شود، به قرار زیر است:

1. برگزاری نمایشگاه

برگزاری نمایشگاه ­های کتاب در سطوح محلی، ملی و بین­ المللی از جمله رایج­ترین راه­های بازاریابی کتاب است. وقتی از برپایی نمایشگاه کتاب سخن به میان می­آید، بر خلاف تصور رایج در ایران که از آن به مکانی برای فروش کتابها با تخفیف ویژه تعبیر می­شود، هدف تنها فروش کتاب نیست بلکه ارائه تازه­ترین کتابهای انتشار یافته توسط یک ناشر نیز مطرح است. بازدید کنندگان این کتابها را مشاهده کرده و آنها را در فهرست اولویت های خود برای خریدهای بعدی قرار می­دهند.

بزرگترین و مشهورترین نمایشگاه بین ­المللی کتاب که در جهان برگزار می­شود، نمایشگاه بین­ المللی کتاب فرانکفورت است که قدمتی بسیار دیرینه دارد.

تا اواخر سده شانزدهم میلادی بازار مکاره کتاب فرانکفورت یکی از مراکز مهم عرضه کتاب در جهان به شمار می­آمد، تا آنکه در سال 1956 میلادی، در دوران ماکسیمیلیان دوم، دربار و کلیسای عیسوی کمیسیونی به منظور نظارت بر تولید کتاب و با هدف ممیزی تشکیل دادند که دگرگونیهای ژرفی را در صنعت نشر کتاب پدید آورد و موجب رکود در تولید و نشر و پخش کتاب شد. این رکود همچنان ادامه داشت تا آنکه در سال 1949 میلادی یعنی حدود چهار سال پس از پایان جنگ جهانی، 205 ناشر آلمانی در کلیسای پاول فرانکفورت گرد هم آمدند و با عرضه ده هزار عنوان کتاب جدید و قدیم، نخستین نمایشگاه کتاب را پس از جنگ برپا کردند و بدین ترتیب دوره­ای جدید در تجارت و عرضه کتاب، در قالب نمایشگاه کتاب فرانکفورت آغاز شد.

جالب آنکه از همان اولین نمایشگاه کتاب و با وجود کمبود امکانات مالی و تبلیغاتی و سازمانی، گردانندگان نمایشگاه، بهره­‌وری اقتصادی را در کنار فعالیت فرهنگی یکی از اهداف اصلی خود قرار داده بودند و با ابتکارهای جالب تبلیغاتی سعی در جلب بازدیدکنندگان داشتند. برای مثال، شتری را از باغ وحش فرانکفورت به امانت گرفتند و پارچه­ای سفید بر پشت و کوهان آن انداختند که بر روی آن نوشته شده بود: «فقط شتر کتاب نمی­خواند!» و این شتر را در خیابانهای اصلی فرانکفورت می­گرداندند. البته برگزارکنندگان نمایشگاه در کنار هدفهای اقتصادی و فرهنگی، مترصد تأثیرگذاری بر تحولات اجتماعی و سیاسی نیز بودند. با این همه، در دو دهه نخست برگزاری نمایشگاه، جنبه­های اقتصادی و تلاش در جهت تولید و نشر و پخش کتاب، سهم بیشتری در مسیر تکوین و توسعه و تکامل آن داشت (ناقد، 1383).

در ایران، تجربه برپایی نمایشگاه کتاب به منظور رونق بخشیدن به بازار فروش کتاب، به حدود سال 1336 باز می­گردد. این نمایشگاه نسبتاً کوچک توسط انتشارات امیرکبیر به مدیریت عبدالرحیم جعفری در دانشگاه تهران برگزار شد. نمایشگاه اختصاصی چاپ شاهنامه نیز تلاشی مشابه بود که باز هم توسط انتشارات امیرکبیر در همان مکان منعقد شد (حدادی، 1386، ص12). در سال 1355 نیز به همت محمود کاشی­چی مدیر انتشارات گوتنبرگ، نخستین نمایشگاه خود جوش ناشران در مقابل دانشگاه تهران و در نخستین بازارچه کتاب تهران برگزار شد. «ظرف چند روز نمایشگاه در بازارچه کتاب در خیابان انقلاب آماده شد. نمایشگاهی که قرار بود یک هفته برگزار شود، سه بار تمدید شد و کتابی نبود که ناشران بیاورند و فروش نرود» (کاشی­چی، 1383، ص 167). با این حال، این قبیل نمایشگاه­ها در ایران ادامه پیدا نکرد تا سرانجام نخستین نمایشگاه بین­المللی کتاب تهران در آبان 1366 پا به عرصه وجود گذاشت. این نمایشگاه در سطحی محدود و با شرکت تعدادی ناشر داخلی و خارجی ـ حدود 300 ناشر ـ برپا شد و استقبال از آن نیز چندان چشمگیر نبود. از سال 1367، زمان برگزاری نمایشگاه به اردیبهشت ماه هر سال تبدیل شد و به شکلی منظم همه ساله تاکنون برگزار شده است (حدادی، 1386، ص 12).

در ایران، به دلیل عرضه کتابهای خارجی با یارانه دولتی و کتابهای ایرانی با تخفیف ویژه، نمایشگاه بین المللی کتاب عملاً به یک فروشگاه بزرگ کتاب تبدیل شده و کاربری اولیه خود را تا حدود زیادی از دست داده است. این شکل عرضه کتاب، چه در سطح نمایشگاه بین­المللی و چه در قالب نمایشگاه­های محلی کوچکی که در شهرستانها برگزار می­شود، به دلیل فروش کاذب و مقطعی که ایجاد می­کند، موجب تضعیف کتابفروشی­ها و خرده فروشهای محلی می­شود و بدین ترتیب در دراز مدت به چرخه اقتصاد نشر ضرر و زیانهای جبران‌ناپذیری وارد می‌سازد (همایی، 1385، ص 13).

2. ایجاد نوآوری در روشهای توزیع و فروش کتاب

یکی از حیاتی­ترین بخشهای بازاریابی هر کالا یا خدمتی، در شیوه­های توزیع آن متجلی می­شود. توزیع کتاب، که در عرف ناشران به عنوان پخش از آن یاد می­شود، فرایندی است که میان ناشر، کتاب‌فروش و خریدار نهایی در جریان است و چنانچه به درستی انجام نشود، حاصل کار ناشران به کتاب‌فروشیها و در نهایت به دست خریداران نخواهد رسید.

الف) کتاب‌فروشیها

کتاب‌فروشیها واسطه میان خریداران و ناشران به شمار می‌روند و هر چه متنوع­تر و گسترده­تر عمل کنند، موجب رونق بیشتر بازار کتاب می­شوند. در برخی از کشورهای جهان، کتاب‌فروشیها در طول زمان به محلی برای گردهمایی نویسندگان، خوانندگان و روشنفکران تبدیل می­شوند و برخی برنامه­های نقد و بررسی و شعرخوانی و داستان­خوانی نیز در آنها برگزار می­شود. این کتاب‌فروشیها بتدریج از کتاب‌فروشیهای محلی کوچک به فروشگاه­های زنجیره­ای با امکانات جدید تبدیل و با شیوه­های جدید اداره می­شوند (چگونه به …[7].، 2005، ص31).

نسل جدید کتاب‌فروشیها در ایران، که با تأسیس «پکا» (شرکت پخش و توسعه کتاب ایران) در سال 1376 آغاز شده و با راه‌­اندازی چند کتاب‌فروشی در خیابان کریمخان تهران ادامه پیدا کرد، می­تواند نماد تحول در بازار کتاب ایران باشد. نوآوری در فضا و چیدمان قفسه­ها، عرضه سایر محصولات فرهنگی، استفاده از فهرستهای رایانه­ای برای نشان دادن موجودی مخزن، استقرار فضایی به عنوان کافی شاپ برای استراحت خریداران و مطالعة بیشتر کتابها در محل و برگزاری جشنهای رونمایی کتاب و سایر مراسم فرهنگی در آنها، از جمله خصوصیات این نوع کتاب‌فروشیهاست.

در «پکا» (پخش کتاب ایران، که بنا بود بزرگترین کتابفروشی ایران باشد)، بخشی مخصوص کتابهای کودکان وجود داشت، که یک فروشنده متخصص ادبیات کودک آن را اداره می­کرد و تنها کتابهایی را که در فهرست کتابهای مناسب شورای کتاب کودک آمده بودند، به فروش می‌رساند. «پکا» از چندی پیش، به دلیل بروز برخی مشکلات از شکل اولیه خود خارج و بخش کودکان آن نیز تقریباً تعطیل شد. سایر کتاب‌فروشیها نیز در حال حاضر بخشی مخصوص کودکان که با آن کیفیت اداره شود، ندارند.

ب) فروش اینترنتی

ابزارها و رسانه­های جدیدالکترونیکی، علاوه بر حوزه اطلاعات و اطلاع­رسانی، تجارت و بازرگانی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. هم اکنون در برخی از کشورهای جهان بسیاری از نیازهای روزانه و سایر نیازمندیها را می­توان از طریق شبکه اینترنت خریداری کرد. یکی از این اقلام، کتاب است. با توجه به اینکه برخی افراد ممکن است به طور مستقیم به کتاب‌فروشی دسترسی نداشته یا انجام سفرهای درون شهری برایشان دشوار باشد، این شیوه خرید کتاب می­تواند با استقبال مواجه شود. اما تمایل درونی خریداران به توّرق کتاب و لمس آن را نیز نباید فراموش کرد. بویژه در کودکان، ممکن است این شیوه تنها درخصوص کتابهایی که قبلاً دیده­اند، مفید باشد.

بسیاری از ناشران هنوز از فرصتهای اینترنت برای معرفی، عرضه، و فروش آثار خود بهره نبرده­اند و البته این وضعیت تنها خاص ایران نیست، در خارج از کشور نیز، ناشران، بویژه ناشران کتاب کودک، معتقدند: «ما هنوز به اینترنت به عنوان جایی برای خرید کتاب فکر می­کنیم، نه جایی برای فروش کتاب» (هولت، 2005، ص 33).

«آمازون»[8] یکی از موفق­ترین فروشندگان کتاب به صورت الکترونیکی در سطح جهان است. آمازون به تعبیری بزرگترین فروشگاه اینترنتی است (بزرگترین….، 2005). آمازون گرچه به جز کتاب، وسایل الکترونیکی نیز می­فروشد، اما عمده شهرتش را مدیون فروش کتاب است. آمازون کتابهای خریداری شده را حدود دو روز پس از خرید به خریدار تحویل می‌دهد.

در سال 2005 این سایت حدود 50 میلیون مشتری داشت (بزرگترین… ، 2005). این سایت برای هر مشتری یک نیمرخ[9] الکترونیکی تشکیل می­دهد و مشخصات کارت و اعتباری و آدرس او را به حافظه می­سپارد. همچنین بر مبنای خریدهای پیشین یک مشتری، کتابهای تازه به وی معرفی می­شوند. خدمات این سایت تا حدی گسترش پیدا کرده که در صدد است راهکاری بیابد تا بر اساس آن بنا به تقاضای مشتریان، کتاب چاپ کند (بزرگترین…، 2005).

حوزه فعالیت آمازون تمامی گروه­های سنی از جمله کودکان و نوجوانان را نیز پوشش می­دهد. در ایران سایتی به نام «ایران­بین»[10] چند سالی است کار فروش الکترونیکی کتاب را انجام می­دهد. با خرید الکترونیکی از این سایت، کتاب خریداری شده در محل دلخواه خریدار به او تحویل داده می­شود. «ایران‌بین» علاوه بر مشخصات کتابشناختی کتاب، تصویر جلد کتابها را همراه با چکیده­ای از آنها در اختیار مشتریان قرار می­دهد تا تصمیم­گیری برای خرید را برای آنها تسهیل نماید و از این نظر مانند همتای غربی خود یعنی سایت آمازون عمل می­کند.

این سایت همچنین اقدام به جذب بازاریاب برای فروش کتابهای فارسی و خارجی نیز نموده و تسهیلاتی نیز برای بازاریابهای خود فراهم می­کند. بازاریابها با جذب مشتریهای بیشتر کارتهایی را دریافت می‌کنند که با استفاده از آنها می­توانند با تخفیف کتاب خرید کنند و هزینه پست نیز نپردازند (اطلاعات کلی…، 1386).

در سالهای اخیر، برخی ناشران بزرگ با شرکت گوگل[11] مذاکراتی کرده و بخشهایی از کتابهای خود را بر روی گوگل قرار داده­اند. بدین ترتیب، کاربران علاوه بر اطلاعات موجود در وب، می­توانند در کتابها نیز جستجو کنند. بدیهی است، امکان دسترسی به نسخه تمام متن همه کتابها وجود ندارد، اما با این تمهید، در کاربر برای خرید کتاب انگیزه ایجاد می­شود. در حقیقت، ناشران این کار را در راستای فعالیتهای بازاریابی خود انجام می­دهند.

3. تبلیغات یا آگهی­ های تجارتی

آگهی­ های بازرگانی بویژه اگر در رسانه­ های عمومی فراگیری همچون تلویزیون و رادیو پخش شوند، می‌­توانند تأثیر زیادی بر مخاطبان خود داشته باشند. درج این آگهی­‌ها در نشریات نیز از روشهایی است که برخی ناشران از گذشته دنبال می‌کرده‌اند. استانداردهای تبلیغ کتاب در مطبوعات، مشخصاً از زمان جنگ جهانی دوم به بعد ظهور کرد. تهیه این آگهی­‌ها در ابتدای امر به عهده کارکنان همان بنگاه انتشاراتی بود، اما بعدها این کار به بنگاه­های تبلیغاتی حرفه­ای سپرده شد (نشر ـ تاریخچه، 1977، ص 235).

اما واقعیت این است که بسیاری از ناشران، آگهی­های تبلیغاتی را برای بازاریابی چندان مفید نمی­دانند، زیرا درج این آگهی­ها در نشریه‌های کثیرالانتشار، یا پخش آنها از شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی هزینه بسیار زیادی در بر دارد، که سود حاصل از فروش کتابها نیز آن هزینه را در کوتاه مدت تأمین نخواهد کرد (همایی، 1383، ص410). از سوی دیگر، برخی مطبوعات تنها در صورتی حاضر به چاپ مطلبی در خصوص معرفی و نقد و بررسی یک کتاب هستند که از آن ناشر آگهی­های بازرگانی نیز دریافت کرده باشند

در ایران، نشریات محدودی هستند که رسماً به جذب آگهی برای کتابها می‌پردازند. البته، این نشریات نیز اغلب مخاطب عام ندارند و عمدتاً قشر فرهنگی و فرهیخته مخاطبان آنها شمرده می‌­شوند. روزنامه­ها نیز در طیفی بسیار اندک اقدام به درج آگهی برای یک کتاب یا ناشر خاص ­می­نمایند. از طرفی، آگهی‌­های تلویزیونی نیز به حدی گران هستند که مطمئناً برای ناشران تجاری بازار خصوصی، به لحاظ هزینه سودمندی، پخش این آگهی­ها ثمربخش نخواهد بود، زیرا در هرصورت دایره کسانی که تحت تأثیر این آگهی­ها قرار گرفته و به خرید آن کتاب تشویق شوند نیز، چندان گسترده نبوده و از قشر کتابخوان فراتر نمی­رود. شمارگان بسیار پایین کتاب در ایران، عامل دیگری است که ناشران را از هزینه کردن برای تبلیغات کتابها باز می­دارد (کیائیان، 1386؛ تهوری 1386). تنها موارد بسیار اندکی از آگهی­های بازرگانی که برای کتابها، بویژه کتابهای کودکان، تاکنون پخش شده است، به چند ناشر دولتی از جمله «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» و «سروش» مربوط است، که اغلب پیش از شروع برنامه­های کودکان و نوجوانان از تلویزیون پخش می­شود.

4. فهرست های ناشران

فهرست تازه­ها و فهرست انتشارات از ساده­ترین و ابتدایی­ترین روشهای بازاریابی و معرفی محصول است که توسط ناشران انجام می­شود (نشر- تاریخچه، 1977، ص 235). در پاره­ای موارد، ناشران همین فهرستهای فصلی یا ماهانه را به صورت درهم کردی سالیانه، به اتفاق دیگر ناشران منتشر می­کنند. یکی از قدیمی­ترین نمونه­های آن PTLA[13] است، که به صورت سالیانه منتشر می­شد.

فهرستهای ناشران، معمولاً بیش از آنکه برای خوانندگان عادی مفید باشد، برای کتابداران کاربرد خواهد داشت، زیرا خوانندگان عادی علاقه­مند به دنبال کردن اخبار و نقد کتابها در قالب موضوعی هستند، بنابراین جستجوهای خود را به صورت هدفمند و موضوعی دنبال می­کنند؛ حال آنکه کتابخانه‌ها به دلیل حجم بالای خرید، بسیاری از انتخابهای خود را بر مبنای شناختی که از ناشران دارند، انجام می­دهند.

طبیعی است، فهرستهای ناشران کتاب کودک نیز بیشتر برای کتابداران کتابخانه‌های کودکان مناسب است و برای کودکان نمی­تواند چندان مفید باشد.

5. معرفی و نقد و بررسی کتاب

امروزه از محملهای گوناگونی می­توان برای معرفی و نقد و بررسی کتاب بهره جست. مهم­ترین رسانه­ها و امکاناتی که برای معرفی کتاب به جامعه مخاطب و پرداختن به آن در قالب جلسات نقد و بررسی وجود دارد، عبارتند از:

الف) مطبوعات

نشریه‌ها یکی از بهترین مجراها برای معرفی و نقد کتابهای تازه هستند. گاهی نقش مطبوعات می­تواند تنها به معرفی مختصری از کتاب در صفحات ادبی و فرهنگی (بویژه در روزنامه­ ها) محدود باشد. گاهی نیز مقاله‌های مفصل و معتبری در برخی نشریه‌ها در خصوص نقد و بررسی یک کتاب تازه انتشار یافته چاپ می­شود که نقش مهمی در معرفی کتاب به جامعه و شناخت بیشتر خوانندگان احتمالی از کتاب دارد.

اخباری که در صفحات ادبی روزنامه­ ها در مورد کتابهای تازه انتشار یافته درج می‌شود، نوعی تبلیغ رایگان برای کتابها محسوب شده و البته خود ناشران و مدیران بازاریابی نیز نقش مؤثری در پیگیری این­گونه امور دارند. به علاوه، گاهی نیز جنبه­ های خاصی از یک کتاب موجب می­شود برخی مطبوعات به چاپ مطلبی در خصوص آن مبادرت ورزند (نشر ـ تاریخچه، 1977، ص 235).

طی چند سال اخیر که تنوع مطبوعات در ایران افزایش یافته و روزنامه­ های جدیدی نیز منتشر شده است، صفحات معرفی و نقد کتاب در مطبوعات نیز گسترش یافته و حتی برخی از روزنامه­ها صفحه­ای خاص کتاب دارند و در آن به معرفی و نقد مفصل یک کتاب از جوانب گوناگون پرداخته و در ستونهای جانبی نیز معرفیهای مختصری از کتابهای تازه انتشار یافته در موضوعات گوناگون درج می ­کنند.

برخی از مجله‌ها نیز صرفاً وظیفه معرفی کتابهای تازه و نقد و بررسی حرفه­ای برخی کتابها را بر عهده دارند. مجله «جهان کتاب» که بیش از دوازده سال از انتشار آن می­گذرد، همچنین نشریه‌های خانه کتاب ایران که زیر عنوان «کتاب ماه» و در حوزه ­های گوناگون (ادبیات و فلسفه، کودک و نوجوان، کلیات، علوم اجتماعی، علوم و فنون و…) منتشر می­شوند، از جمله این نشریه‌ها هستند.

البته، حجم انتشارات در حدی است که این نشریه‌ها نمی­توانند تمامی کتابهای بازار نشر را پوشش داده و تنها تعداد اندکی از کتابها اقبال ظاهر شدن در این صفحات را پیدا می­کنند. این محدودیت در خصوص کتابهای کودک نیز پابرجا بوده و با وجود اینکه کتابهای کودکان حجم نسبتاً قابل توجهی از انتشارات را تشکیل می­دهند، جرایدی که به معرفی و نقد این انتشارات بپردازند، چندان زیاد نیست.

ب) برنامه­ های رادیویی و تلویزیونی

رادیو و تلویزیون­ از جمله فراگیرترین رسانه­ها هستند که مخاطبان آنها را تمامی اقشار جامعه تشکیل می­دهد. برخی از شبکه­ ها و ایستگاه­ های رادیویی برنامه­ هایی مخصوص معرفی کتاب دارند. این برنامه­ها اغلب در حد معرفی کتاب بوده و کمتر به نقد و بررسی آنها می­پردازند.

ج) وبلاگ

وبلاگها به عنوان یکی از جدیدترین ابزارهای رسانه­ای، توانسته­اند طیف وسیعی از کاربران اینترنت را به خود جلب کرده و خوانندگان زیادی داشته باشند. معرفی و نقد کتابهای جدید، از اولین موضوعاتی بود که معمولاً در وبلاگها به آن پرداخته می­شد. بسیاری از خوانندگان، اخبار مربوط به کتاب را از طریق اینترنت و وبلاگها دنبال می­کنند. وبلاگها از آنجا که مشمول زمان نشده و به سرعت به روز می­شوند، می­توانند جدیدترین اخبار و مطالب را در اختیار کاربران قرار دهند.

استفاده از وبلاگها به دلیل دیگری نیز می­تواند در بحث بازاریابی کتاب حایز اهمیت باشد. از آنجا که متولیان وبلاگها را عموماً اشخاص (حقیقی) تشکیل می­دهند، معرفی و نقد و تحلیل یک کتاب در وبلاگها را می­توان در دسته بازاریابی دهان به دهان یا فرد به فرد گنجاند که در بازاریابی یکی از مؤثرترین راه­های جلب مشتری است، زیرا افراد عموماً به سایر مصرف ­کنندگان و توصیه­ های اشخاص بیش از آگهی­ های بازرگانی و تبلیغات رسمی اعتماد دارند.

وبلاگ ها خصوصیت منحصر به فرد دیگری نیز دارند. در هر وبلاگ خوانندگان می­توانند در خصوص مطلب مندرج در آن صفحه اظهار نظر کنند، بنابراین سایر خوانندگان یک کتاب نیز می­توانند نظرهای موافق یا مخالف خود را در خصوص آن کتاب در یک وبلاگ به ثبت برسانند و بدین ترتیب در آن واحد خوانندگان با نظرهای متعددی در خصوص یک کتاب مواجه خواهند شد.

برخی وبلاگها مشخصاً به معرفی کتاب می­پردازند. پوشش موضوعی این کتابها می­تواند شامل حوزه بزرگسال و کودک باشد. برخی از این وبلاگها عبارتند از:

 

د) مراکز فرهنگی و کتابخانه های عمومی

یکی از کاربریهای عمده کتابخانه­های عمومی، برگزاری مراسم و جلسه­های گوناگون، فرهنگی از جمله نشستهایی در خصوص نقد و بررسی کتابهاست. کتابخانه­های عمومی برای تشویق کاربران به مطالعه و معرفی آثار جدید می­توانند با دعوت از کارشناسان و نویسندگان و مترجمان این کتابها جلسات فوق را برگزار کنند.

6. وضعیت ظاهری کتاب

وضعیت ظاهری کتاب، اعم از قطع کتاب، نوع کاغذ، نوع صحافی، طرح روی جلد، گزارمانهای ناشر که اغلب در آستر بدرقه یا پشت جلد به چاپ می­رسد، نقش مؤثری در جلب اولیه مخاطب دارد. مخاطبی که از قبل با محتوای کتاب آشنایی ندارد، اولین مواجهه او با شکل ظاهری کتاب، بویژه طرح روی جلد آن است. طرح روی جلد علاوه بر آنکه باید گویای محتوا یا درونمایه کتاب باشد، نقش مؤثری در جلب مخاطب دارد. اهتمام به تصاویر و طراحی روی جلد کتاب در برنامه‌ریزیهای بازاریابی کتاب، می­تواند نقش مؤثری در انتخاب آن توسط مخاطب داشته باشد.

در بحثهای عمومی بازاریابی، از جمله عوامل مؤثر در یک بازاریابی خوب، بحث بسته­بندی کالاست. چنانکه قبلاً نیز گفته شد، در یک نظام بازارگرا بسته بندی کالا تنها به منظور محافظت از آن کالا نیست، بلکه عامل تسهیل فروش، اطلاع­رسانی و ایجاد انگیزه مصرف است. اگر ما جلد کتاب را جزئی از بسته­بندی آن تلقی کنیم، می­توان پذیرفت که این جلد تنها برای آن نیست که نام کتاب بر روی آن حک شود و می­تواند نقشی به مراتب جذاب­تر داشته و در انتقال برخی مفاهیم به مخاطب کمک کند.

در خصوص کتابهای کودکان، از آنجا که کودکان به تصاویر و شکل ظاهری اشیا توجه ویژه‌ای نشان می­دهند، وضعیت ظاهری کتاب، شامل کیفیت صحافی، قطع کتاب و طرح روی جلد و تصاویر درون کتاب، به اعمال خلاقیت­ و دقت بیشتری نیاز دارد. برخی از کودکان و نوجوانان کتابها را فقط بر مبنای ظاهر آنها انتخاب می­کنند. به علاوه، برخی از والدین نیز کودکان خود را در انتخاب کتاب دلخواه خود آزاد می‌گذارند و کودکان نیز از آنجا که هنوز مهارتهای لازم را در خواندن کسب نکرده­اند، گاهی اوقات تنها بر مبنای جلد و خصوصیات ظاهری یک کتاب، خرید آن را از والدین خود درخواست می‌نمایند. در ایران، طی چند سال اخیر توجه به وضعیت ظاهری کتاب بیشتر شده و ناشران از برخی طراحان حرفه­ای برای طراحی جلد کتابهایشان دعوت به همکاری کرده­اند. به علاوه، در پاره­ای موارد انتخاب یک طرح متحدالشکل برای یک سلسله انتشارات می­تواند به نحو مؤثرتری نظر مخاطب را به آن سلسله از کتابها جلب نماید (پایا، 1383، ص 453).

برخی ناشران برای ارائة یک معرفی اجمالی از کتاب به خواننده، معرفی کوتاهی که به آن «گزارمان» نیز اطلاق می­شود، پشت جلد کتاب منتشر می­کنند. این گزارمان می‌تواند توسط ناشر یا پدیدآورنده کتاب نوشته شده باشد. در پاره­ای موارد نیز در چاپهای چندم یک کتاب، ناشر منتخبی از اظهار نظرها و نقدهای کوتاهی را که در هنگام انتشار کتاب صورت گرفته، به جای آن گزارمان چاپ می­کند.

در سالهای اخیر برخی از ناشران ایرانی نیز از این رویّه پیروی کرده و مطلب کوتاهی را در پشت جلد کتاب درج می­کنند. ناشران کتابهای کودک نیز گهگاه از این روش استفاده می­کنند. در کتابهای کودکان معمولاً سعی می­شود این گزارمان با لحنی دوستانه و جذاب نوشته شود، به نحوی که کودک را به خواندن آن کتاب ترغیب نماید.

7. هدایای تبلیغاتی

یکی از رایج ­ترین فعالیتهایی که بازاریاب ها برای جلب مشتری و معرفی محصولات خود انجام می­دهند، استفاده از هدایای تبلیغاتی است که به شکلهای گوناگون مشتری را به استفاده از آن محصول ترغیب می­نماید. توزیع این نوع کالاهای تبلیغاتی برای هرگونه کالا و خدماتی امکان­پذیر بوده و تقریباً نیز در بسیاری از کشورهای دنیا رایج است. در برخی کشورهای غربی برای تبلیغ کتابهای کودک، از عروسک، آب نبات، کیف و … که تصاویری از مضامین و شخصیتهای کتاب دارد، استفاده می­شود. بسیاری از ناشران نیز برای تبلیغ انتشارات خود از کالاهایی مانند خودکار، نشانه کتاب و… استفاده می­کنند. در ایران نیز این کار توسط برخی ناشران انجام می­شود. اما اینکه برای یک کتاب خاص کادوی تبلیغاتی توزیع شود، چندان رایج نیست و در ایران نیز کمتر ناشری برای کتابهای خود به طور خاص و جداگانه کالاهای تبلیغاتی را سفارش می‌دهد.

استفاده از برخی شخصیتهای داستانها در هدایای تبلیغاتی می­تواند نقش مؤثری در ترغیب جامعة مخاطب، بویژه مخاطبان خردسال داشته باشد. این هدایا موجب آشنایی کودک با یک اثر خاص شده و برای خواندن آن کتاب در وی انگیزه ایجاد می‌نماید. به دلیل پایین بودن شمارگان کتاب در ایران، ممکن است این کار برای ناشران چندان مقرون به صرفه نباشد، چنانکه تنها چند ناشر مانند «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان» و انتشارات قدیانی، در سطحی بسیار محدود این تجربه را عملی کرده‌­اند.

8. برگزاری جشن رونمایی کتاب

مرسوم است که برای برخی از آثار ویژه، همزمان با انتشار کتاب، جشن رونمایی برگزار کنند. این سنت به منظور نوعی آشنایی خوانندگان با کتاب، همچنین تقدیر از پدیدآورندگان آن، معمولاً به همت ناشر انجام می­شود. در ایران نیز برخی از ناشران، برای برخی از آثار خود، البته در سطحی بسیار محدود این کار را انجام داده­اند. پخش کتاب ایران (پکا) به هنگام فعالیت خود، برگزارکنندة برخی از این جشنها بود. ناشران معدود دیگری مانند نشر ثالث، چشمه و ققنوس نیز برای برخی از آثار خود چنین مراسمی برپا می­کنند. در حوزه کودک نیز شورای کتاب کودک مقارن با انتشار جلد دهم «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان»، اقدام به برگزاری جشن رونمایی برای این اثر نمود.

9. پوستر

از دیگر راه­های نسبتاً ساده، عملی و کم هزینه برای تبلیغات و بازاریابی کتاب، چاپ پوستر برای آن است. ناشران معمولاً مقارن یا پیش از انتشار یک کتاب، پوستری برای آن طراحی و منتشر می­کنند. در ایران این پوسترها معمولاً در دایرة همان انتشاراتی باقی مانده و توزیع نمی­شود.

10. ارسال رایگان کتاب برای برخی صاحب نظران و مراکز فرهنگی مانند کتابخانه های عمومی

این روش که معمولاً توسط بسیاری از ناشران اعمال می­شود، موجب می­شود کتاب زودتر در میان جامعه مخاطب شناخته شود و موجبات نقد و بررسی و معرفی زودهنگام کتاب را نیز فراهم می­کند. در بسیاری از نقاط دنیا یکی از عمده­ترین مشتریانِ ناشران کتاب کودک را کتابخانه­های کودکان تشکیل می­دهند. کتابداران کودک معمولاً با دقت اخبار تازه­های نشر را دنبال می‌کنند و برای مجموعه­های خود دست به انتخاب می­زنند.

در ایران، تعداد کتابخانه­های کودکان، بسیار اندک است. به جز بخشهای نسبتاً محدود کودکان در کتابخانه­ها عمومی، کتابخانه­های کودکان و نوجوانان، منحصر به کتابخانه­های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و کتابخانه­های آموزشگاهی می‌شوند. کتابخانه­های کانون درحوزه مجموعه­سازی عمدتاً به انتشارات کانون متکی هستند و در کتابخانه­های آموزشگاهی نیز انتخاب منابع به صورت متمرکز انجام می­شود. شاید بتوان یکی از دلایل پایین بودن شمارگان کتاب کودک در ایران را کمبود کتابخانه‌های کودک در شکل استاندارد آن برای حمایت از این بخش از بازار نشر دانست.

11. سایت های ناشران

از ره‌آوردهای دنیای الکترونیکی، داشتن وب گاه­های شخصی است که ناشران می‌توانند برای معرفی، آثار تازه انتشاریافته، تبلیغات، فروش، انتشار اخبار مربوط به بازار نشر و … از آن مدد جویند. در حال حاضر، هر چند همه ناشران از این امکان بهره­ برداری نمی­کنند، بسیاری از ناشران بزرگ و صاحب نام خارجی و تعداد اندکی از ناشران ایرانی، وب‌سایتهای متنوعی دارند که در آن انتشارات خود را به تفکیک موضوع فهرست کرده و حتی امکان برقراری تماس با نویسندگان و مترجمان آثار با مخاطبان را نیز بعضاً فراهم می‌کنند. این ناشران همچنین تمامی نقد و بررسی هایی را که در نشریات گوناگون در خصوص کتابهای آنان به چاپ رسیده، در سایت خود قرار داده و مشتریان می­توانند محصولات آن ناشر را به صورت الکترونیکی خریداری کنند.

برای مثال، انتشارات «هارپرکالینز»[15] در سایت خود برنامه­های مستقلی برای کودکان و نوجوان، والدین، معلمان و کتابداران ارائه کرده است. خبرنامه­هایی نیز مخصوص کتابداران و معلمان دارد که در سایت منتشر نموده. از طریق این سایت، کتابخانه­های کودکان و مدارس می­توانند نویسندگان را دعوت کنند. گروه­های جمع­خوانی و راهنمای خواندن کتابهای گوناگون نیز از دیگر برنامه­های این سایت است. یکی از نمونه­های خوب وب‌سایتهای انتشاراتی در ایران، سایت انتشارات ققنوس است. فهرست انتشارات ناشر، امکان خرید الکترونیکی، اخبار تازه‌های نشر و… از امکانات و محتویات این سایت است.

11. اهدای جوایز مختلف به کتابها

در اغلب کشورهای دنیا مرسوم است بنیادهایی در موضوعهای مختلف، به بهترینهای منتشر شده در هر حوزه­ای جوایزی به صورت نقدی و غیرنقدی اهدا می­کنند. این جوایز تأثیر زیادی در ترغیب مخاطبان به خریداری و خواندن آن کتاب دارد و موجب می­شود به چاپهای چندم برسد. بویژه در خصوص جوایز ادبی این تأثیر دو چندان است و گاهی اوقات ناشران خود از بنیانگذاران و پشتیبانان چنین حرکتهایی هستند و بدین وسیله رونقی در بازار نشر ایجاد می­کنند.

12. اقتباسهای ادبی

اقتباسهای ادبی، یعنی ساختن یک فیلم سینمایی، تئاتر، یا مجموعه تلویزیونی بر اساس یک اثر ادبی، معمولاً موجب اقبال عامه نسبت به آن اثر می­شود و در فراگیری و فروش آن نیز تأثیر بسزایی دارد. در بسیاری موارد، پس از اینکه نسخه­های سینمایی، تلویزیونی یا انیمیشن این آثار ساخته شد، تقاضا برای خرید و خواندن آنها افزایش می‌یابد. (هولت[16]، 2004، ص 31).

13. سایر روشها

به جز روشهایی که شرح داده شد، برخی روشهای بعضاً خلاقانه نیز وجود دارد که به شکلی موردی ممکن است قابل اجرا باشد. چنین روشهایی که گاه به صورت محرمانه اعمال شده و از روشهای اختصاصی ناشر شمرده می­شوند، همیشه قابل شناسایی یا اجرا نیستند و بسته به نوع کتاب و گروه سنی مخاطب، می­توانند متفاوت باشند.

برخی از این روشها همان­گونه که گفته شد، قابل تعمیم نبوده و بنا به شرایط خاص شکل گرفته­اند. به عنوان مثال، گروهی موسوم به «دوستداران فرهنگنامه کودکان و نوجوانان»، وابسته به شورای کتاب کودک، سالها به شیوه‌های گوناگون از جمله برگزاری کنسرت، نمایشگاه­های هنری، ایجاد خانواده فرهنگنامه، و فروش کالاهای تبلیغاتی به نفع آن، برای کسب منابع مالی و نیز ترویج و حمایت از این اثر فعالیت می­کردند. هر چند دوستداران فرهنگنامه چندی پیش در اقدامی خودخواسته به انحلال تن دادند، اما تجربه این گروه در تاریخ نشر، تجربه‌ای ارزشمند شمرده می­شود (انصاری، 1385).

چندی پیش نیز یکی از شرکتهای وارد کننده کالاهای خانگی، یک کتاب مرجع نسبتاً گران قیمت را از ناشر آن یکجا خریداری کرد تا به ازای خرید یک کالای خانگی، یک دوره از آن را به خریداران خود هدیه کند (طالبی­نژاد، 1386، ص 4).

تکرار این تجربه­ها هرچند دشوار است، کمک شایان توجهی به حمایت از بازار نشر و ناشران خواهد کرد. تا زمانی که خرید یک کتاب و هزینه­های مترتب بر آن برای عامه مردم، بویژه طبقه متوسط توجیه نشده و حاضر به اختصاص بخشی از درآمد خود برای خرید کتاب نباشند، باید از این روشهای کمکی برای رونق بخشیدن به اقتصاد نشر بهره جست.

8 راه عالی بازاریابی کتاب برای نویسندگان

-استراتژی

مهمترین قدم قبل از شروع بازاریابی کتاب و یافتن کانال های بازاریابی یافتن استراتژی مناسب است. پس وقت بگذارید و استراتژی بنویسید. نوشتن استراتژی کار سختی نیست. برای مثال بنویسید از چه کانالی میخواهید استفاه کنید. شبکه های اجتماعی؟ کدام شبکه؟ اینستاگرام، تلگرام یا فیسبوک یا … ؟ کتاب شما چه ویژگی ها و مزایایی دارد که می توانبد آن را معرفی کرده و مخاطب را به خرید آن ترغیب کنید.سن، جنس ، تحصیلات و ویژگی های دیگر مخاطب هدف کتاب شما چیست؟همه این ها و موارد دیگر می تواند به شما در داشتن یک استراتژی مناسب و کار در بازاریابی کتاب به شما کمک کند.

-آموزش از شبکه های اجتماعی

این جمله بسیار تکراری شده است که امروزه شبکه های اجتماعی نقش مهمی در سلایق افراد ایفا می کند، ولی از طرفی دیگر غیر قابل انکار هم هست. پس شما هم از شبکه های اجتماعی کمک بگیرید. اما باز هم می رسیم به استراتژی. برای حضور در شبکه های اجتماعی هم باید استراتژی داشته باشید. مرتب پست گذاشتن در شبکه های اجتماعی که حاوی متن و یا عکس کتاب باشد به صورت بی هدف سودی ندارد. امروزه فعالیت ناشران در شبکه های اجتماعی رو به افزایش است اما اکثرا مشاهده میشود جز مطالب تکراری و بدون استراتژی برنامه ای دیگر در کار نیست. نکته ی مهم دیگر این است که اگر میخواهید در چند شبکه ی اجتماعی حضور داشته باشید حتما مطالب هر کدام با دیگری تفاوت داشته باشد وگرنه مخاطب لزومی برای دنبال کردن آن ها نمی بیند.

-انتشار مقاله در مجلات

مقاله بنویسید و مجلات منتشر کنید. در آخر مقاله هم منبع مقاله را کتاب خود معرفی کنید یادر قسمت معرفی خود بنویسید نویسنده کتاب….

-انتشار رایگان قسمتی از کتاب

قسمتی از کتاب را به صورت PDF به صورت رایگان منتشر کنید.مثلا می توانید فصل اول را منتشر کنید. اینگونه مخاطب با کتاب شما بیشتر آشنا می شود و با اعتماد بیشتری کتاب را تهیه می کند. در ضمن اگر وبسایت داشته باشید میتوانید با این روش ایمیل مخاطب را نیز جمع آوری کنید. در ضمن سایت های بسیاری وجود دارند که کتاب های PDF را رایگان منتشر میکنند.با یک جستجوی ساده میتوانید آن ها را بیابید.

-راه اندازی وب‌سایت شخصی

برای داشتن یک وبسایت شخصی خوب و حتی فروشگاه آنلاین برای فروش و بازاریابی کتاب لازم نیست هزینه زیادی صرف کنید.امروزه سیستم های مدیریت محتوای رایگان مانند وردپرس در اختیار شماست که کاربری بسیاری آسانی دارد و در ضمن آموزش های زیادی نیز موجود است. وبسایت راه اندازی کنید و در آن محتوای رایگان و مفید منتشر کنید. این راه یکی از بهترین راهها برای تبلیغ کتاب شماست.

-معرفی کتاب در مجلات

نسخه ای از کتاب خود به همراه معرفی آن را برای مجلاتی که معرفی کتاب دارند بفرستید. ممکن است کتاب شما را معرفی کنند و یا حتی مقاله ای در مورد آن بنویسند.

-در سمینار ها شرکت کنید

در سمینارها شرکت کنید و خود را نویسنده کتاب … معرفی کنید.

-از بازاریابی ویدیویی بهره مند شوید

ویدیو هایی با موضوع مرتبط با کتاب تهیه کنید.در شبکه های اجتماعی ویدیویی منتشر کنید و حتی ذکر کنید که این ویدیو مخصوص خوانندگان کتاب … است و اطلاعات بیشتری میدهد.اگر ویدیو با ارزش و مفید باشد اینگونه مخاطب را کنجکاو میکنید کتاب شما را خریده و مطالعه کند.

بهترین ایده های بازاریابی برای کتابفروشی ها

بازدید از کتابفروشی خود را به یک تجریه دلپذیر تبدیل کنید و به مردم دلایلی بیش از مشاهده کتاب‌ها بدهید تا آنها را کمی بیشتر در فروشگاه نگه دارید:

* قهوه یا چای جذاب و منحصر به فردی را تعارف کنید.
* رویدادها و سمینارهای داغ و جذابی ترتیب دهید.
* اجازه دهید گروه‌های کتابخوانی از کتابفروشی شما برای ملاقات و جلسات خود استفاده کنند.
* به عنوان راهی برای سرگرم کردن و جذب کردن خریداران کتاب، فضایی به نوازندگان محلی، هنرمندان و کمدین‌ها در کتابفروشی خود بدهید.
* افرادی را بیاورید که بتوانندکارهای هنری از قبیل بافندگی و صنایع دستی را آموزش دهند.

آنچه کتابفروشی‌های بزرگ یا فروشگاه‌های آنلاین کتاب نمیتوانند انجام دهند:

۱. معرفی نویسندگان محلی.
آنها را به ستارگان محلی تبدیل کنید. آنها میتوانند گروهی از اقوام و دوستان و طرفداران خود را همراه کنند.
۲. چیزی بیش از کتاب بفروشید.
دمنوش های گیاهی، بازی و صنایع دستی را پیشنهاد دهید. با تامین کنندگان محلی که می‌توانند کارهای هنری جذاب، صنایع دستی یا خوراکی تولیدکنند، همکاری کنید. هدفتان را بگذارید که مردم با یک چیز دیگر علاوه بر کتاب فروشگاه شما را ترک کنند. مشتریان دوره ای کتاب شما به چه چیز دیگری غیر از کتاب علاقمندند؟ با کمی تحقیقات بازاریابی علایق آنها را بپرسید و سپس آن را در فروشگاه خود در کنار کتاب‌هایتان عرضه کنید.
۳. تبلیغات کسب و کارها و بازارهای مشابه را قرار دهید.
به عنوان مثال تاریخ برگزاری تئاترها و فیلم‌های سینمایی روی پرده یا کلاسهای هنری و خطاطی را تبلیغ کنید و کسب درآمد کنید.
۴. خدمات تحویل در محل راه اندازی کنید.
برای افرادی که در فاصله‌های نزدیک به فروشگاه شما واقع شده‌اند کتاب را در محل به فرد تحویل دهید. میتوانید بعد از دریافت سفارش تلفنی از مشتری کتاب را در منزل یا محل کار مشتری تحویل دهید. کتابفروشی «Square Books» در آکسفورد و میسیسیپی همین کار را میکند.
۵. به نویسندگان مشتاق کمک کنید. قهرمان «ناشر-مولف»ها شوید.
سمینارها و کلاس‌های نویسندگی را در کتابفروشی خود میزبانی کنید. به مردم یاد دهید که چگونه یک «ناشر-مولف» شوند و کتاب چاپ کنند. درباره دستگاه‌های چاپ اکسپرس و شرکت‌هایی که کار چاپ و نشر کتاب را انجام می‌دهند آموزش دهید همچنین به مردم یاد دهید چگونه کتاب الکترونیک بسازند و بفروشند.
۶. برای دادن پوشیدنی های آرم دار به مشتریانتان هزینه کنید.
راه دوری نمیرود. اجازه دهید آنها را به دست آورند. به احتمال زیاد آنها را واقعا میپوشند یا از ساک دستی، تیشرت، چتر یا کلاه با نام و لوگو شما استفاده می کنند.
۷. کشف کنید چطور میتوانید با این مساله کنار بیایید و از کتابخوان‌های الکترونیک پول درآورید.
دستگاه‌های کتاب‌خوان‌ الکترونیک میل مفرطی دارند به افرادی که زیاد مطالعه می‌کنند. چطور میتوانید به عنوان یک کتابفروش مستقل، از آن سود کنید؟
۸. یک خبرنامه ایمیلی شگفت انگیز بسازید. برای کسانی که علایق مطالعه مختلفی دارند نسخه‌های مختلفی بسازید. بهترین و مرتبط‌ترین مطالبی که باید خوانده شود را برجسته کنید. ذهن آنها را با نظرات و توصیه ها درگیر کنید. نظرات و نام آنها را منتشر کنید. مانند یک نشریه کوچک محلی عمل کنید: تا جایی که ممکن است نامها و عکسهای زیادی از مردم محلی (از مشتریان و بازدیدکنندگان فروشگاه) را در هر نسخه از خبرنامه ایمیلیاتان بگنجانید.
۹. هواداران فیس بوکی ایجاد کنید و محتوای خبرنامه های ایمیلی خود را در فیس بوک منتشر کنید. از فیس بوک برای راه اندازی گفتگوهای جاری استفاده کنید و بخواهید که پیشنهادات کتاب و تصاویرشان را به اشتراک بگذارند.
۱۰. نسخه‌های امضا شده کتاب را برای کسانیکه به رویدادهای امضای کتاب نمیرسند ارائه کنید.
۱۱. رادیوی اینترنتی را به عنوان راهی برای انتشار گفتگوی نویسندگان امتحان کنید. فروشگاه «BookCourt» در منطقه بروکلین از شهر نیویورک مطالعه داخل فروشگاه را به صورت زنده بر روی وبسایت  پخش میکند. از آنها بیاموزید!

روش‌هایی برای بازاریابی کتاب برای نویسندگان

هیچ کتابی به طور اتفاقی پرفروش نمی‌شود. فروش کتاب نیز مانند سایر محصولات به بازاریابی و معرفی نیاز دارد. اگر شما نویسنده کتاب هستید، بیشترین انگیزه را برای بازاریابی کتابتان دارید. در این مقاله به چند روش ساده برای بازاریابی کتاب می‌پردازیم.

1. تمامی مجلاتی را که بخش معرفی کتاب دارند، مانند مجله موفقیت، بیابید و مطابق با ساختار مجله، اطلاعات کتاب خود را ارسال کنید تا در بخش معرفی کتاب چاپ شود.

2. در سمینارها و همایش‌های وابسته به زمینه کاری خود، سخنرانی کنید و در بخش معرفی سخنران، خود را به عنوان نویسنده کتاب … معرفی کنید. با برگزارکننده سمینار صحبت کنید تا کتاب شما برای فروش در سمینار عرضه شود.

3. خلاصه‌ای از کتاب خود را در 8 صفحه تهیه کرده و آن را به صورت pdf در اینترنت منتشر کنید. در این فایل الکترونیکی روش تهیه کتاب را توضیح دهید. این فایل را به ده‌ها وب‌سایت رایگان کتاب‌های الکترونیکی آپلود کنید.

4. 100 نسخه از کتاب خود را برای بازاریابی اختصاص دهید و برای تمامی مجلات و نشریات بفرستید و به آنان هدیه بدهید، شاید یکی از آن‌ها مقاله‌ای درباره کتابتان بنویسد.

5. کتاب را در جاهای نامعمول بفروشید. بسیاری از نویسندگان با این روش مخالفند، ولی نتایج آن می‌تواند فوق‌العاده باشد. مثلا کتاب‌های کامپیوتری در فروشگاه‌های تجهیزات کامپیوتری، بسیار بیشتر از کتابفروشی‌ها به فروش می‌رود.

6. وب‌سایت کوچکی راه‌اندازی کنید و در آن امکان خرید پستی کتاب را به وجود آورید تا علاقه‌مندان بتوانند با ثبت آدرس خود، کتاب را سفارش بدهند.

7. چکیده‌ای از کتاب خود را به صورت صوتی با صدای خودتان تهیه کنید و بر پیغام‌گیر تلفنی قرار دهید. در تبلیغات اعلام کنید برای شنیدن خلاصه کتاب در 5 دقیقه به صورت کاملا رایگان با شماره تلفن شما تماس بگیرند.

8. بخش‌هایی از کتاب را به صورت مقاله به وب‌سایت‌ها و همچنین مجلات ارسال کنید. در زیر مقاله بنویسید که منبع این مطلب، کتاب … است.

9. در معرفی خودتان این‌طور بگویید: من … نویسنده کتاب … هستم. خیلی از افراد بیش از خودتان، درباره کتابتان کنجکاو می‌شوند و فرصتی برای معرفی کتاب پیش می‌آید.

10. کتاب خود را به عنوان هدیه‌ای مناسب معرفی کنید و توضیح دهید که این کتاب برای چه افرادی می‌تواند مفید واقع شود و چرا هدیه‌ای مناسب برای این افراد است.

منبع:

وب سایت مدیر سبز

وب سایت ایده گستران

وب سایت اخبار رسمی