مراحل تجارت الکترونیک کدامند ؟ آیا با مراحل راه اندازی بخش های تجارت الکترونیک آشنایی دارید ؟ چگونه می توان تجارت الکترونیک را برای یک شرکت یا سازمان بزرگ پیاده سازی کرد. مقالات آموزش تجارت الکترونیک را در وب سایت توسعه تجارت دلیران دنا مطالعه بفرمایید.
مراحل تجارت الکترونیک
مرحله اول: معرفی بنگاه تجاری: در این مرحله بنگاه تجاری یا هر شخص حقیقی یا حقوقی به معرفی خود در اینترنت می‌پردازد. برای این منظور یک صفحه اختصاصی اینترنتی ایجاد می‌نماید و مشخصات و خود فعالیت خود را تشریح می‌کند. این مرحله جنبه تبلیغاتی دارد. این مرحله مقدماتی و بسیار آسان است, هر شرکت می‌تواند با پرداخت مبالغ ناچیزی اقدام به ایجاد یک صفحه اختصاصی اینترنتی نماید.
مرحله دوم: معرفی محصولات و خدمات: در این مرحله بنگاه تجاری علاوه بر معرفی خود بر روی سایت اینترنت, به معرفی محصولات و خدمات خود نیز اقدام می‌کند. در این مرحله بنگاه تجاری سعی می‌کند جزئیات اطلاعات خدمات و محصولات خود را شامل مشخصات کامل خدمات و محصولات, جزئیات کیفیت, قیمت, روشهای توزیع و ارائه, و سایر اطلاعات مورد نیاز مشتریان, ارائه دهد.در این مرحله مشتریان می‌توانند از طریق اینترنت و به وسیله پست الکترونیکی اطلاعات اضافی را از بنگاه تجاری درخواست نمایند و بنگاه تجاری هم به موقع از طریق پست الکترونیکی اطلاعات مورد نیاز را در اختیار مشتریان قرار دهد.
مرحله سوم: پشتیبانی مشتریان به صورت پیوسته: در مرحله سوم تجارت الکترونیکی, خرید و فروش, انعقاد قرارداد, پرداخت وجه و حمل کالا و… بصورت الکترونیکی انجام می شود. خدمات پس از فروش و پشتیبانی‌های فنی به صورت پیوسته می‌باشد. به عبارت دیگر مشتریان برای دریافت خدمات فنی با سایت اینترنتی شرکت عرضه‌کننده کالا یا خدمات ارتباط برقرار می‌کنند و مستقیماً از راهنمایی‌ها و کمک‌های آنها استفاده می‌نمایند.
مرحله چهارم: فروش و عرضه کالا و خدمات به صورت پیوسته: در این مرحله بنگاه تجاری (عرضه‌کننده کالا و خدمات) یک سایت اینترنتی ایجاد می‌کند که دارای کلیه امکانات از قبیل کاتالوگ الکترونیکی و سیستم‌های انتقال الکترونیکی وجوه (EFT) می‌باشد و می‌توان به صورت پیوسته عمل فروش و پرداخت و دریافت پول را انجام دهد.
مرحله پنجم: انجام کلیه عملیات به صورت پیوسته: در این مرحله علاوه بر انجام فروش به صورت پیوسته, تمامی مراحل زنجیره ارزش افزوده سازمان و شرکت تجاری روی اینترنت و به صورت پیوسته انجام می‌گیرد.
تجارت الکترونیک چیست ؟
با توجه به پیشرفت‌های فناوری روزمره و شتابان, جوامع به جوامعی مبتنی بر دانش و آگاهی تبدیل شده‌اند. توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات به مؤسسات و سازمانها این امکان را می‌دهد که فعالیت‌های تجاری و مبادلات خود را با سرعت و انعطاف‌پذیری انجام دهند.در قرن بیست و یکم فناوری اطلاعاتی و ارتباطی با سرعت بیشتر پیشرفت و توسعه خواهد کرد.
پیشرفت‌های به وجود آمده در فناوری اطلاعات و ارتباطات در اواخر قرن بیستم باعث شکل‌گیری تجارت الکترونیکی شده است. تجارت الکترونیکی انقلابی عظیم در شیوه تجارت و کسب و کار به وجود آورده است. تجارت الکترونیکی و به تعبیر وسیع‌تر کسب و کار الکترونیکی شیوه و نحوه زندگی کردن انسانها را نیز متحول می‌سازد. کشورهای پیشرفته چندین سال است که تجارت الکترونیکی را آغاز کرده‌اند و کم کم مسائل و مشکلات آن را تجربه کرده‌اند
تقویت بستر تجارت الکترونیکی
بنابراین تا حدودی بسترهای فناوری, قانونی و سرمایه‌های انسانی و مادی لازم برای توسعه و گسترش آن را فراهم ساخته‌اند و در آستانه تحول اساسی و کامل در شیوه کسب و کار و زندگی هستند, که در آن به میزان وسیع از فناوری اطلاعات و ارتباطات استفاده خواهد شد.علاوه بر کشورهای پیشرفته, کشورهای در حال توسعه نیز به منظور ایجاد زیرساخت‌ها و بسترهای لازم برای تجارت الکترونیکی, در حال برنامه‌ریزی و تلاش هستند. در کشور ما هم تلاش‌های پراکنده‌ای صورت گرفته است، اما برای پیشرفت بیشتر در این زمینه تقویت بستر تجارت الکترونیکی و زیرساخت های آن ضروری است.
پایگاههای تجارت الکترونیکی
رشد سریع فناوری اطلاعات و ارتباطات در دهه پایانی قرن بیستم و شروع قرن بیست و یکم افق‌های جدیدی را بر روی کسب و کار و تجارت باز نمود این افق‌های جدید سبب تحول در امر تجارت گردید و با سرعت و شتاب وصف‌ناپذیری در حال گسترش می‌باشد.تحولات در زمینه فناوری اطلاعاتی و ارتباطی به حدی زیاد و مؤثر بوده که بعضی‌ها عصر حاضر را عصر اطلاعات و تحولات را به انقلاب اطلاعاتی تعبیر می‌نمایند. انقلاب اطلاعاتی سبب ایجاد شیوه‌های نوین و بی‌سابقه در تولید, پردازش و انتقال اطلاعات می‌گردد. شیوه‌های جدید به علت اینکه موجب افزایش کارایی, بهره‌وری, اثربخشی و بالا بردن سرعت در برقراری ارتباطات, و کاهش هزینه‌ها شده است, از طرف شرکتها و سازمانهای تجاری با استقبال زیادی مواجه گردیده است و در عرصه نوین رقابت, مزیت‌های رقابتی زیادی را برای آنها به همراه خواهد داشت.در سال ۱۹۹۱ اینترنت در سراسر دنیا فقط ۳ میلیون کاربر داشت و از طریق اینترنت تجارتی صورت نمی‌گرفت ولی در حال حاضر امکان استفاده از اینترنت تقریبا در همه جا فراهم است، و افراد خریدهای خود را به صورت پیوسته از پایگاههای تجارت الکترونیکی انجام می دهند. با توجه به مزیت‌های زیادی که تجارت الکترونیکی در بردارد پیش‌بینی می‌گردد در آینده نزدیک, با سرعت زیادتری مورد استفاده قرار گیرد و انقلاب دیگری را در ع.رصه تجارت به وجود آورد. این انقلاب جدید نحوه خرید و فروش کالا و خدمات توسط مؤسسات تجاری و اشخاص را متحول می‌سازد
تجارت الکترونیکی یعنی مبادله اطلاعات تجاری
باجاج تجارت الکترونیکی را این گونه توصیف می‌نماید: تجارت الکترونیکی یعنی مبادله اطلاعات تجاری بدون استفاده از کاغذ است که در آن نوآوری‌هایی مانند مبادله الکترونیکی داده‌ها, پست الکترونیکی, تابلو اعلانات الکترونیکی, انتقال الکترونیکی وجوه و سایر فناوریهای مبتنی بر شبکه به کار برده می‌شود. تجارت الکترونیکی نه تنها عملیاتی را که در انجام معاملات به طور دستی و با استفاده از کاغذ صورت می‌گیرد به حالت خودکار درمی‌آورد, بلکه سازمانها را یاری می‌کند به یک محیط کاملاً الکترونیکی قدم بگذارند و شیوه‌های کاری خود را تغییر دهند. مبادلات می‌تواند بین بنگاههای تجاری, شرکتها و مصرف‌کننده انجام شود. اما اینترنت شامل یک طیف وسیع‌تر از فعالیت‌های بالقوه تجاری و تبادل اطلاعاتی است. به عنوان نمونه اینترنت به شرکتها, اشخاص و دولتها یک زیرساخت الکترونیکی را پیشنهاد می‌کند که قادر است بازارهای مجازی مزایده برای کالاها و خدمات ایجاد کنند. مثلاً ebay.com جزو اولین سایت‌هایی است که موفق شد چارچوبی ایجاد کند که در آن مصرف‌کنندگان بتوانند کالاها و خدمات بسیار متنوعی را با افراد دیگر(C2C) و یا (C2B) داد و ستد کنند.
هدف از بکارگیری تجارت الکترونیکی
هدف از بکارگیری تجارت الکترونیکی توسعه روشهای قدیمی تجارت نیست بلکه ارائه روشی جدید در انجام امور بازرگانی محسوب می‌شود. با توجه به این روش جدید بازرگانان قادرند محصولات خود را به شکل تمام وقت و به تمام خریداران در سرتاسر جهان مستقل از مرزهای جغرافیایی و ملتها عرضه کنند.با توجه به نو بودن مفهوم تجارت الکترونیکی هنوز اغلب مردم فکر می‌کنند تجارت الکترونیکی معادل خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت می‌باشد. در صورتی که این فقط جزء کوچکی از تجارت الکترونیکی محسوب می‌شود. تجارت الکترونیکی امروزه مفهوم بسیار وسیعی دارد که جنبه‌های مختلف تجارت, اقتصاد و بانکداری را دربرمی‌گیرد. تجارت الکترونیکی شامل خرده‌فروشی, عمده‌فروشی کالاهای قابل لمس (مثل اتومبیل) و کالاهای غیرقابل لمس (مثل اطلاعات, نرم‌افزار), ارائه سرویسهای مختلف به مشتریان نظیر مشاوره‌های پزشکی, حقوقی, مشاوره‌ای مدیریتی و تخصصی و دیگر موارد تجارت مثل راه‌اندازی مناقصات و مزایده‌ها و تبادل کالا با کالا و همچنین شامل هر گونه تراکنش مالی / تجاری بین مؤسسات و افراد مختلف می‌گردد.
تاریخچه تجارت الکترونیک
هر چند اصطلاح تجارت الکترونیکی جدیداً مطرح شده است ولی استفاده از فناوریهای الکترونیکی در انجام امور بازرگانی و تجاری به سالهای قبل بازمی گردد. به عنوان مثال استفاده از کارت به جای پول در اوایل دهه 1950 در کشور آمریکا آغاز شد. در این دهه اولین کارت پلاستیکی جهت پرداخت هزینه‌های خرید کالا یا خدمات توسط تولید شد. از آن تاریخ به بعد استفاده از انواع کارت‌ها توسط مؤسسات خدمات عمومی به عنوان بلیط قطار, اتوبوس و راه‌آهن شهری, مؤسسات مالی نظیر بانکها و یا مؤسسات غیرمالی نظیر مخابرات, ثبت احوال و مؤسسات مالی اعتباری بین‌المللی گسترش یافت. با الکترونیکی شدن کارت‌ها و به کارگیری پایانه‌های رایانه‌ای در نقطه فروش (POS) در سال 1983 ابعاد استفاده از کارت‌ها در تجارت گسترده‌تر شد.علاوه بر کارت‌ها که در شکل‌گیری تجارت الکترونیکی مؤثر بوده, بکارگیری وسیع رایانه توسط شرکتهای بزرگ در دهه 75 میلادی نیز مؤثر بوده است. از مبادله الکترونیکی داده‌ها می‌توان برای مخابره الکترونیکی مدارک و اسناد مانند سفارش خرید, فاکتور, اعلامیه حمل, تأییدیه وصول کالا و سایر مکاتبات استاندارد بازرگانی بین طرفین تجاری استفاده نمود. این فناوری را همچنین می‌توان برای ارسال اطلاعات مالی و پرداخت‌های الکترونیکی بکار برد.
مبادله الکترونیکی داده‌ها
شاید آنچه بیش از همه بر تجارت الکترونیکی تأثیر گذاشت و سبب گسترش روزافزون آن شد, بوجود آمدن اینترنت بود. از طریق اینترنت میلیونها رایانه به یکدیگر متصل می‌شوند و شبکه جهانی را به وجود می‌آورد. در این شبکه جهانی هر نوع کاربری یافت می‌شود: افراد, دانشگاهها, سازمانهای دولتی, مؤسسات و شرکتهای خصوصی, فروشگاهها, بانکها و… . هر چند در ابتدا اینترنت جهت اهداف نظامی طراحی گردید و سپس در زمینه فعالیت‌های تحقیقاتی و مطالعاتی مورد استفاده قرار گرفت. ولی به سرعت نحوه استفاده از آن در امر تجارت شناخته شده و مورد بهره‌برداری وسیع قرار گرفت.تجارت الکترونیکی با استفاده از اینترنت از دو طریق انجام می‌شود: نخست اجرای مبادله الکترونیکی داده‌ها از طریق اینترنت, به این معنی که اینترنت به عنوان یک شبکه رایگان یا ارزان، و دیگری وب جهانی یا بازاری است که کالا, اطلاعات و خدمات را برای فروش عرضه می‌نماید و خریداران می‌توانند به وسیله مرورگرها این بازار را ببینند و در آن خرید کنند.در قرن بیستم میلادی در دهه 90 میلادی به مرور تجارت الکترونیکی به مفهوم جدید آن از طریق شبکه‌های خصوصی و عمومی و اینترنت در آمریکا آغاز شد. در سال 1994 حجم معاملات تجاری به صورت الکترونیکی در آمریکا حدود 325 میلیارد دلار برآورد شده است. در سالهای اخیر حتی کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال رشد نیز نسبت به مقوله تجارت الکترونیکی حساس شده و در حال انجام اقداماتی در این زمینه می‌باشند.تجارت الکترونیکی در مؤسسات, سازمانها و دولتها از تقاضای روزافزون آنها برای استفاده از فناوری رایانه در جهت بهبود بخشیدن به فرآیند کسب و کار, مبادلات با مشتریان, و مبادله اطلاعات بین مؤسسات مختلف و داخل خود آنها, نشأت می‌گیرد.
مزایای منحصربه فرد تجارت الکترونیک
در این نوشتار سعی داریم تا با بررسی مزایای منحصربه فرد این نوع تجارت، بیشتر با کسب و کار در فضای مجازی آشنا شویم.
- در تجارت الکترونیکی تأخیر ناشی از تهیه و ارسال مدارک از بین می‌رود.
- در تجارت الکترونیکی از آنجا که داده‌ها به دفعات وارد سیستم نمی‌شوند احتمال بروز خطا کاهش می‌یابد.
- صرفه‌جویی در نیروی کار به علت عدم نیاز به ورود مجدد داده‌ها به سیستم و کاهش هزینه آن. بررسیهای علمی نشان داده است که استفاده از روشهای تجارت الکترونیکی نسبت به تجارت سنتی هزینه‌های عملیات تجاری را بین ۲۰ تا ۷۵ درصد کاهش می‌دهد.
۴٫در تجارت الکترونیکی به علت اینکه زمانهای تأخیر کاهش می‌یابد جریان اطلاعات از روانی و اطمینان بیشتری برخوردار خواهد بود
۵٫در تجارت الکترونیکی وصول پیام به طور الکترونیکی و بدون وقفه به فرستنده اعلام می‌گردد.
- تجارت الکترونیکی محدودیت‌های زمانی و مکانی تجارت را برداشته است, به عبارت دیگر تجارت را به تجارت جهانی تبدیل کرده است.دسترسی آسان, مطمئن و سریع به اطلاعات و برقراری ارتباطات با خریداران و فروشندگان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که با بهره‌گیری از مبادله الکترونیکی داده‌ها, هزینه جمع‌آوری و پردازش اطلاعات کاهش می‌یابد و بعد مسافت بین خریدار و فروشنده از میان می‌رود و سرعت و صحت عملیات افزایش می‌یابد در نتیجه از این طریق می‌توان تجارت جهانی واقعی را تجربه کرد
- کاهش هزینه تمام شده کالا و خدمات : یکی از هزینه‌های عمده محصولات و خدمات هزینه‌های بازاریابی و سرویس‌دهی و توزیع است. در تجارت الکترونیکی به علت پایین آمدن هزینه‌های بازاریابی و توزیع و برداشتن واسطه‌ها قیمت تمام شده محصولات تا حدود زیادی پایین می‌آید.
- افزایش رقابت : مسئله رقابت موضوع مهمی در تجارت الکترونیکی به حساب می‌آید. شرکتها و مؤسسات باید از آن استفاده کنند و اگر از این ابزار استفاده نکنند در حالی که شرکتهای رقیب استفاده نمایند, دیر یا زود کنار گذاشته خواهند شد. تجارت الکترونیکی رقابت را تشدید نموده است. زیرا تمامی شرکتها می‌توانند به معرفی خود و محصولات خود بپردازند و مصرف‌کنندگان به سرعت می‌توانند اطلاعات مورد نیاز خود را جمع‌آوری نمایند و بهترین فروشنده را انتخاب نمایند
- امکان عرض اندام شرکتهای کوچک و متوسط در سطح جهان : در تجارت سنتی شرکتهای کوچک و متوسط نمی‌توانند به راحتی در سطح جهانی حضور یابند. ولی تجارت الکترونیکی سبب می‌شود که شرکت های کوچک و متوسط هم بتوانند در سطح جهانی خود را معرفی نمایند و به عرضه محصولات و خدمات خود بپردازند و با شرکتهای بزرگ به رقابت بپردازند
- افزایش فروش بنگاهها و شرکتها به علت حضور در بازارهای جدید و جهانی
- برداشتن محدودیت‌های زمانی برای عرضه خدمات و محصولات توسط بنگاهها. با استفاده از تجارت الکترونیکی مشتریان می‌توانند در طول ۲۴ ساعت به عرضه‌کنندگان کالا و خدمات, تماس برقرار نمایند و نیازهای خود را تأمین نمایند
۱۲. کاهش هزینه‌های اجتماعی : تجارت الکترونیکی باعث کاهش هزینه‌های رفت و آمد افراد, صرفه‌جویی در وقت, کاهش ترافیک, کاهش آلودگی هوا, شلوغی معابر و سایر هزینه‌های اجتماعی می‌گردد.
توسعه تجارت دلیران دنا (دناکو) در زمینه خدمات بازاریابی و فروش ، آموزش و پژوهشی ، تحقیق و توسعه ، مشاوره مدیریت و تحقیقات بازار ، ایده پردازی برای خدمات و محصولات جدید و مدیریت تکنولوژی به شرکت های ایرانی خدمات ارائه می کند. شما می توانید از بخش آموزش های رایگان وب سایت دلیران دنا (دناکو) به مقالاتبازاریابی و فروش ، خلاقیت و نوآوری ، مشاوره مدیریت ، تحقیق و توسعه ، تجارت الکترونیک و طراحی سایت دسترسی پیدا کنید.
منابع :
آکادمی یادگیری مجازی (VLA)
دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
واحد توسعه تجارت دلیران دنا (دناکو)
One Response to مراحل تجارت الکترونیک